Utrzymanie ruchu jako TPM w Lean Manufacturing

Tworząc filozofię Lean Manufacturing, skupiono się na narzędziu TPM. Narzędzie TPM staje się coraz istotniejsze, ponieważ postęp automatyzacji sprawia, że to maszyny tworzą produkty. Zaś pracownicy muszą utrzymać ich w odpowiednim stanie, żeby funkcjonowały sprawnie jak najdłużej, bez defektów i uszkodzeń. Kompleksowe utrzymanie maszyn przedstawia współdziałanie użytkujących sprzęt, konstruujących, projektujących maszyny, a także tworzących nowe produkty pracowników.

Wyróżniono trzy okresy związane z utrzymaniem maszyn i urządzeń:

  • Reactive Maintenance (Reaktywne utrzymanie ruchu – RM) – przeglądy oraz naprawy maszyn występują po pojawieniu się uszkodzenia;
  • Preventive Maintenance (Zapobiegawcze utrzymanie ruchu – PM) – przeglądy oraz naprawy są wykonywane wg planu i mają działać zapobiegająco;
  • Total Productive Maintenance (Kompleksowe utrzymanie maszyn – TPM ) – występują inspekcje zapobiegawcze, nadzór stanu technicznego, uczestniczenie operatorów w utrzymaniu ruchu maszyn i urządzeń.

Wyszczególniono sześć najważniejszych strat obniżających wydajność wyposażenia:

  • awarie,
  • straty dotyczące przezbrojeń i regulacji sprzętu,
  • bezczynność i przestoje,
  • ograniczenie szybkości pracy maszyn,
  • wady i poprawy,
  • straty na rzecz rozruchu sprzętu.

Metoda TPM wykorzystuje wskaźnik całkowitej efektywności wyposażenia (z j.ang. Overall Equipment Effectiveness, OEE). Pokazuje on wpływ zamieszczonych powyżej sześciu strat na ogólną kondycję używanych maszyn i urządzeń.

OEE = Dostępność x Wydajność x Jakość

Aby obliczyć współczynnik OEE wykorzystuje się wzory dla części składowych:

  • Dostępność = Czas pracy / Czas operacyjny netto
  • Wydajność= Rzeczywista produkcja / przez docelowa produkcja
  • Jakość= Dobra produkcja / Rzeczywista produkcja
  • Uzyskany procent oznacza część wykorzystania maszyny.

Najszybszym sposobem eliminacji tych strat jest poznanie i zrozumienie reguł funkcjonowania sprzętu oraz przeanalizowanie każdego z problemów. Analizę stanowi znajdowanie odpowiedzi na pytanie „Dlaczego?” coś się stało. Pierwsze pytanie kieruje od zidentyfikowanej wady do wyjaśnienia, na czym on polega.

Drugie pytanie prowadzi do mechanizmu maszyny. Trzecie pytanie jest drogą od mechanizmu do przyczyny powodującej zaburzenia prawidłowego działania.  Jeżeli po trzecim pytaniu nadal występują wątpliwości, należy dalej pytać.

W systemie za konserwację maszyn odpowiedzialni są nie tylko technicy z działu utrzymania ale i operatorzy, co powoduje zmniejszenie liczby awarii i wad. Operatorzy muszą odbyć odpowiednie szkolenia, dzięki którym będą prawidłowo zapobiegać wszelkim niezgodnościom przy pomocy codziennych czynności w ramach autonomicznego utrzymania ruchu.
Głównym celem wdrożenia TPM jest usunięcie utrudnień i zagrożeń oraz stworzenie środowiska pozbawionego zakłóceń.